Mỹ hoài nghi chuyến thăm Nga của ông Tập

“Khi họ bắt đầu lên kế hoạch cho chương trình nghị sự, chúng tôi muốn bày tỏ mối quan ngại với bất cứ đề xuất phiến diện nào từ Trung Quốc và chỉ phản ánh quan điểm của Nga”, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby ngày 17/3 tuyên bố, đề cập đến chuyến thăm Moskva tuần sau của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Theo Kirby, trong chuyến thăm này của ông Tập, Trung Quốc sẽ đưa ra đề xuất về một lệnh ngừng bắn, nhưng Mỹ cho rằng đây thực chất chỉ là kế hoãn binh giúp Nga tái tập hợp lực lượng trước khi tung đòn tấn công tiếp theo.

“Lệnh ngừng bắn được đưa ra vào thời điểm hiện nay chỉ thuận theo ý Nga”, ông Kirby nói, cho rằng đề xuất như vậy hoàn toàn bất lợi cho Ukraine.

Cuộc gặp trực tiếp của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin còn khiến Nhà Trắng lo ngại rằng mối quan hệ hợp tác “không giới hạn” giữa Moskva và Bắc Kinh có thể trở nên sâu sắc hơn.

Các quan chức cấp cao Mỹ nhận định việc Trung Quốc ngày càng quan tâm tới xung đột Ukraine có thể khiến cục diện chiến trường thay đổi theo hướng có lợi cho Nga, hoặc sẽ kéo dài chiến sự nhằm làm cạn kiệt sự ủng hộ của phương Tây với Kiev.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan tuyên bố Mỹ sẽ theo dõi chặt chẽ mọi tuyên bố được đưa ra trong cuộc gặp giữa ông Tập và ông Putin tại Moskva.

“Đương nhiên Nga có lợi ích riêng của mình khi tìm cách lôi kéo các quốc gia khác vào xung đột, nhưng dù ông Tập và ông Putin có gặp nhau hay không, lập trường của Mỹ vẫn không đổi”, cố vấn Sullivan nói.

Tuy nhiên, một số quan chức Mỹ cũng lạc quan rằng cuộc gặp giữa hai lãnh đạo Nga – Trung có thể hạn chế khả năng Bắc Kinh hỗ trợ vũ khí sát thương cho Moskva, vì chuyến thăm của ông Tập Cận Bình được thông báo là nhằm “tìm kiếm hòa bình” cho xung đột Ukraine.

Các quan chức Mỹ cũng ủng hộ ông Tập Cận Bình điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, tin rằng việc Bắc Kinh trực tiếp lắng nghe quan điểm của Kiev về cuộc xung đột sẽ rất hữu ích. Lãnh đạo Ukraine cũng bày tỏ mong muốn trao đổi với ông Tập, song không nêu thêm chi tiết về kế hoạch điện đàm.

Trung Quốc và Nga chưa bình luận về phát biểu của các quan chức Mỹ.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc thông báo ông Tập Cận Bình sẽ thăm cấp nhà nước Nga từ ngày 20 đến 22/3. Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân, hai lãnh đạo sẽ trao đổi quan điểm về các vấn đề lớn của khu vực và thế giới.

Trung Quốc nhiều lần kêu gọi các bên tìm kiếm giải pháp hòa bình cho Ukraine và từ chối trừng phạt Nga, bất chấp sức ép của phương Tây. Bắc Kinh gần đây công bố kế hoạch 12 điểm về hòa bình Ukraine, được Nga, Belarus ủng hộ, song các nước phương Tây cho rằng kế hoạch này “thiên vị” Moskva.