Mong đợi hệ thống giao dịch KRX vận hành

Cuối tuần qua, Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HoSE) tiếp tục tổ chức kiểm thử hệ thống giao dịch với sự tham gia của các công ty thành viên. Đây là một trong những bước tiếp theo trong lộ trình triển khai KRX – hệ thống công nghệ thông tin quản lý và điều hành giao dịch trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam, dự kiến sẽ đưa vào vận hành (go-live) cuối tháng 12-2023.

Quyết tâm vận hành vào cuối năm nay

Theo thông báo của HoSE do bà Trần Thị Anh Đào, Phó Tổng Giám đốc ký, tất cả công ty chứng khoán phải thử nghiệm trên hệ thống chính thức của HoSE như một ngày giao dịch bình thường (ngày giao dịch trên hệ thống là hôm nay, 27-11).

Kịch bản thử nghiệm là các công ty chứng khoán nhập lệnh, kiểm tra kết quả khớp lệnh, kiểm tra việc gửi nhận dữ liệu như một ngày giao dịch bình thường và các nội dung khác theo yêu cầu của HoSE. Thông số kỹ thuật sẽ sử dụng như hệ thống chính thức của HoSE. Trường hợp phát hiện bất thường trong quá trình thử nghiệm thì liên hệ cơ quan quản lý để được hỗ trợ…

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, lãnh đạo một số công ty chứng khoán xác nhận thông tin trên, đồng thời cho biết hoạt động kiểm thử hệ thống giao dịch KRX đã diễn ra một số lần trong thời gian qua.

Ông Huỳnh Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đông Á (DAS), cho biết DAS đã tham gia đầy đủ những yêu cầu của HoSE trong các đợt kiểm thử hệ thống KRX. Các báo cáo cho thấy mọi việc đều ổn, thuận lợi…

“Tuy nhiên, việc kiểm thử có sự tham gia của nhiều công ty chứng khoán nên khi một công ty ổn cũng chưa chắc toàn hệ thống vận hành tốt. Phải chờ HoSE công bố kết quả kiểm thử ở lần tiếp theo hay khi nào triển khai đồng loạt KRX mới chắc chắn được. Nếu vẫn còn công ty chứng khoán trục trặc thì câu chuyện đặt ra là xử lý ra sao, lộ trình như thế nào để không ảnh hưởng đến nhà đầu tư và thị trường đang trông chờ” – ông Huỳnh Anh Tuấn nhìn nhận.

Đại diện Công ty Chứng khoán Pinetree (thành viên Hanwa Group) cho biết đã hoàn thành tất cả hạng mục kiểm thử trong các đợt eUAT (kiểm thử người dùng) mở rộng, với HoSE và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX). Pinetree đang tích cực phối hợp thực hiện đợt kiểm thử cuối cùng (FAT) để chuẩn bị sẵn sàng đưa vào hoạt động theo kế hoạch của HoSE.

“Là một công ty Hàn Quốc, Pinetree mong chờ hệ thống KRX đưa vào vận hành để có thể mang lại nhiều sản phẩm và trải nghiệm mới cho khách hàng” – đại diện Pinetree bày tỏ.

Trước đó, giữa tháng 10 vừa qua, với sự chỉ đạo của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX), HoSE phối hợp với Tổng Công ty Lưu ký – Bù trừ chứng khoán (VSD) và HNX tổ chức cuộc họp với thành viên thị trường bao gồm các công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại, Công ty Quản lý Quỹ trong và ngoài nước. Theo HoSE, đến cuối tháng 9-2023, tổng cộng 59 công ty chứng khoán đã kiểm thử thành công 100% các chức năng go-live của hệ thống KRX.

Lãnh đạo Bộ Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị quyết tâm hoàn thành dự án và chuẩn bị hệ thống KRX sẵn sàng đi vào vận hành cuối năm nay. VNX cũng ra thông báo sẽ xem xét xử lý vi phạm với bất kỳ công ty chứng khoán nào không tham gia hoặc tham gia không đạt yêu cầu kiểm thử hệ thống KRX.

Thêm sản phẩm để thu hút vốn đầu tư

Thông tin TTCK Việt Nam sắp đưa vào vận hành hệ thống KRX đã thu hút sự quan tâm lớn của nhà đầu tư từ những đợt kiểm thử đầu tiên hồi đầu năm. Đây là một trong những động lực để nhóm cổ phiếu công ty chứng khoán tăng vọt thời gian qua.

PGS-TS Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP HCM, nhận định nhiều nhà đầu tư kỳ vọng vào hệ thống mới này. Đây là thông tin tích cực hỗ trợ TTCK tăng điểm trong thời gian tới, góp phần giúp giao dịch ổn định hơn và là cơ sở để phát triển thêm sản phẩm mới.

Tại Diễn đàn Đầu tư Việt Nam năm 2024 tổ chức mới đây, bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển TTCK – Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, cho hay hệ thống KRX với các công nghệ, tính năng đi kèm sẽ là tiền đề đưa vào vận hành một số sản phẩm giao dịch mới mà giới hạn của hệ thống hiện tại chưa đáp ứng được.

Không chỉ đa dạng các sản phẩm dịch vụ, một trong những lợi ích lớn hơn của KRX là đóng góp vào cơ hội nâng hạng TTCK Việt Nam. Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Khối khách hàng cá nhân – Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, cho rằng điểm tích cực nhất của TTCK khi hệ thống giao dịch KRX vận hành sớm là sẽ có thêm nhiều sản phẩm phái sinh như bán khống cổ phiếu, hướng tới giao dịch T+0 sau khi xử lý xong kỹ thuật thanh toán bù trừ liên tục (realtime)…

“KRX vừa xử lý nghiệp vụ giao dịch vừa xử lý thanh toán bù trừ, giúp giải quyết nhiều câu chuyện về sản phẩm tài chính của thị trường, thay vì chỉ có giao dịch cổ phiếu, một vài hợp đồng phái sinh trong rổ chỉ số VN30. Nhiều quỹ đầu tư rất muốn tham gia TTCK Việt Nam nhưng do thiếu công cụ phòng ngừa rủi ro (hedging) nên họ chưa mặn mà đổ thêm vốn, vì vậy rất khó gọi vốn vào chứng khoán” – ông Minh phân tích.

Theo các chuyên gia, KRX góp phần vào lộ trình nâng hạng TTCK khi nhà đầu tư có sự thuận lợi và bình đẳng trong giao dịch. Bởi lẽ, KRX cơ bản cải thiện các tiêu chí nhằm giải quyết những rào cản kỹ thuật, cũng là tiêu chí để thị trường sớm được nâng hạng.

Ông Trương Hiền Phương, Giám đốc Cấp cao Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam, cho rằng muốn nâng hạng TTCK thì đầu tiên phải đáp ứng được về mặt kỹ thuật, như không bị nghẽn mạng, trục trặc; bảo đảm cơ chế rút ngắn thời gian giao dịch T+1 hoặc T+0. Hệ thống KRX đã được triển khai từ nhiều năm qua và không thể kéo dài thêm. Chính phủ và Bộ Tài chính cũng liên tục thúc đẩy tiến trình nâng hạng và áp dụng KRX.

Ông Phương đánh giá: “Nhà đầu tư có thể gia tăng lượng giao dịch khi hệ thống vận hành ổn, ít trục trặc, từ đó thanh khoản tăng. Sẽ có thêm nhiều sản phẩm mới cho TTCK phái sinh, thu hút dòng tiền và nhà đầu tư, thậm chí có thể cho thêm sản phẩm bán khống”.

Tuy vậy, một số công ty chứng khoán khác lại cho rằng hệ thống KRX vẫn đang ở giai đoạn kiểm thử chứ chưa chính thức giao dịch. Trong khi đó, hệ thống giao dịch hiện tại đang được đánh giá vận hành khá tốt, với những phiên giao dịch trên 1 tỉ USD đều chưa xuất hiện trục trặc, nghẽn mạng.