Mẫu UAV ‘Dao bấm’ Mỹ viện trợ cho Ukraine

Tổng thống Mỹ Joe Biden tháng trước công bố gói viện trợ quân sự cho Ukraine trị giá 800 triệu USD, trong đó có máy bay không người lái (UAV) Switchblade. Giới quan sát đánh giá đây là một trong những vũ khí hiệu quả nhất nhằm đối phó lực lượng bộ binh Nga trong xung đột tại Ukraine.

Switchblade là đạn tuần kích, còn gọi là UAV tự sát, do công ty AeroVironment thiết kế và biên chế cho một số lực lượng Mỹ từ năm 2011. UAV này đủ nhỏ để nhét trong ba lô, được triển khai bằng ống phóng khí nén và kích nổ đầu đạn khi lao vào mục tiêu. Tên gọi Switchblade (Dao bấm) bắt nguồn từ cách cánh nén lò xo gấp lại bên trong ống phóng và bung ra sau khi triển khai.

UAV tự sát hạng nhẹ do Bộ Tư lệnh Các chiến dịch Đặc biệt của không quân Mỹ lên ý tưởng và được lục quân Mỹ phát triển. Switchblade được xem là vũ khí mang vác nhỏ gọn, giúp binh sĩ có phương án trinh sát và chiến đấu chống tăng thiết giáp tức thì. Giải pháp này hạn chế thời gian chờ đợi và chi phí vận hành của yểm trợ không quân, đồng thời không chiếm nhiều diện tích và ảnh hưởng thể lực binh sĩ như các tên lửa chống tăng cỡ lớn như FGM-148 Javelin.

Switchblade là vũ khí dùng một lần, quân đội Mỹ cũng phân loại nó vào nhóm tên lửa thay vì là UAV thông thường. Switchblade dài 60 cm và nặng 2,7 kg, tính cả hộp đựng và bệ phóng. Trong khi đó, một cụm tên lửa Javelin gồm bộ điều khiển và đạn nặng tới 22 kg.

Sau khi rời ống phóng, Switchblade sẽ bung cánh để bắt đầu chuyến bay. Binh sĩ có thể điều khiển hoạt động của nó trong phạm vi 10 km, thời gian bay tối đa 10 phút và tốc độ 160 km/h.

Phi cơ được trang bị camera quang học và hệ thống định vị vệ tinh GPS, cho phép sục sạo khu vực theo mệnh lệnh từ người điều khiển, đồng thời chủ động xác định mục tiêu để tập kích. Khả năng quần thảo trên không giúp UAV này có lợi thế so với tên lửa Javelin chỉ có thể lao thẳng đến mục tiêu sau khi rời ống phóng. Nó cũng có thể bỏ qua mục tiêu thứ yếu hoặc tự hủy để ngăn chặn thiệt hại ngoài ý muốn.

Mỹ lần đầu triển khai 75 chiếc Switchblade thực chiến ở Afghanistan cuối năm 2012, sau đó gia tăng số lượng biên chế lên hơn 4.000 chiếc. Mẫu UAV này được các binh sĩ ưa chuộng bởi khả năng cơ động, độ chính xác, tính linh hoạt và khả năng sát thương. Thủy quân lục chiến Mỹ từng bắn thử một chiếc Switchblade từ đuôi trực thăng lai MV-22 Osprey.

Sau thành công của mẫu Switchblade 300 chống bộ binh, Mỹ ra mắt phiên bản chống tăng thiết giáp mang định danh Switchblade 600 năm 2020, với những tính năng tương tự tên lửa của Javelin.

Phiên bản mới nặng gần 23 kg, bay xa tới 40 km và có thể lượn lờ tìm kiếm mục tiêu trong 20 phút trước khi tấn công. Được trang bị đầu nổ chống tăng dựa trên đạn Javelin, Switchblade 600 có khả năng tiêu diệt những xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại nhất hiện nay.

Ukraine sẽ là nước đầu tiên ngoài Mỹ triển khai UAV Switchblade trong thực chiến.