‘Việt Nam đóng góp tích cực cho hội nghị ASEAN – Mỹ’

Đoàn đại biểu do Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu đã đóng góp cả trong thảo luận cũng như xây dựng văn kiện cho Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN – Mỹ, Thứ trưởng Hà Kim Ngọc cho biết khi trả lời báo chí tối 13/5 (sáng 14/5 giờ Hà Nội) về vai trò của đoàn Việt Nam tại hội nghị.

Theo Thứ trưởng Ngọc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu tại tất cả các hoạt động trong khuôn khổ hội nghị, chia sẻ quan điểm về định hướng phát triển quan hệ ASEAN – Mỹ, tình hình quốc tế và khu vực, được các nước đánh giá rất cao.

Trong các bài phát biểu, Thủ tướng nhấn mạnh rằng việc đảm bảo hòa bình, duy trì ổn định phải được coi là ưu tiên hàng đầu, trong đó các quốc gia cần hợp tác, chia sẻ trách nhiệm, kiểm soát bất đồng, thượng tôn pháp luật.

ASEAN, Mỹ cùng các đối tác khác cần nỗ lực hợp tác, duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông, trên tinh thần tuân thủ luật pháp quốc tế, kiềm chế, không sử dụng vũ lực, tránh có các hành động đơn phương làm phức tạp thêm tình hình, xói mòn lòng tin giữa các quốc gia.

Thủ tướng khẳng định các tranh chấp cần được giải quyết hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), đồng thời đẩy nhanh đàm phán đạt được Bộ Quy tắc Ứng xử (COC) thực chất, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS.

Thủ tướng cũng chỉ ra việc cần ưu tiên tiếp theo là khôi phục dòng chảy thương mại, đầu tư. Việt Nam sẽ hỗ trợ tốt nhất các nhà đầu tư, doanh nghiệp Mỹ nhanh chóng mở rộng kinh doanh tại Việt Nam, kết nối với thị trường ASEAN đầy tiềm năng.

Việt Nam cũng đề nghị Mỹ hỗ trợ ASEAN phát triển xanh và bền vững, chuyển đổi cơ cấu kinh tế, chuyển đổi số, phát triển năng lượng tái tạo, thân thiện với môi trường, đẩy nhanh phục hồi toàn diện và bền vững.

Việt Nam trông đợi Mỹ thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ Đối tác Mekong – Mỹ, góp phần bảo đảm khu vực phát triển hài hòa, đồng đều và bền vững.

Một thông điệp được Thủ tướng nhấn mạnh nhiều lần là cần có cách tiếp cận toàn cầu trong giải quyết các vấn đề toàn cầu. ASEAN mong muốn Mỹ tiếp tục hợp tác, hỗ trợ các nước trong khu vực bảo đảm an ninh y tế, chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine, ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh phi truyền thống.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn Việt Nam cũng đã tiếp xúc với Tổng thống Joe Biden, gặp gỡ các quan chức và nghị sĩ, đại diện các doanh nghiệp, tập đoàn lớn, giới học giả, cộng đồng người Việt Nam tại Mỹ, cũng như tiếp xúc song phương với một số lãnh đạo ASEAN để trao đổi thúc đẩy quan hệ song phương.

Thủ tướng ngày 11/5 có bài phát biểu quan trọng tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Mỹ (CSIS), chuyển tải thông điệp về sự chân thành, lòng tin và trách nhiệm trong hợp tác quốc tế để giải quyết những vấn đề lớn. Thông điệp Việt Nam đứng về phía chính nghĩa, lẽ phải, luật pháp quốc tế, không chọn bên mà Thủ tướng nêu ra đã được chính giới, giới học giả, ngoại giao đoàn đánh giá rất cao, theo Thứ trưởng Hà Kim Ngọc.

Thứ trưởng Ngọc đánh giá Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN – Mỹ lần này có ý nghĩa đặc biệt, bởi đây là dịp kỷ niệm 45 năm quan hệ đối thoại ASEAN – Mỹ, được tổ chức trực tiếp sau 5 năm gián đoạn, thể hiện quyết tâm và nỗ lực mạnh mẽ của Mỹ.

Đây còn là minh chứng sinh động cho thấy cả ASEAN và Mỹ đều coi trọng và mong muốn thúc đẩy quan hệ đối tác này. Hội nghị là cơ hội để các lãnh đạo hai bên đề ra những định hướng nâng tầm quan hệ đối tác, đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển.

Đây còn là lần đầu tiên lãnh đạo các nước ASEAN trao đổi, gặp gỡ với các quan chức hàng đầu trong chính quyền Tổng thống Biden và quốc hội Mỹ cũng như đại diện các doanh nghiệp, tập đoàn lớn của nước này. Điều đó cho thấy tất cả các giới Mỹ đều rất coi trọng, cam kết mạnh mẽ và ủng hộ phát triển quan hệ ASEAN – Mỹ.

Theo Thứ trưởng Ngoại giao, hội nghị đã đạt kết quả nổi bật là ra Tuyên bố tầm nhìn chung ASEAN – Mỹ, trong đó các lãnh đạo nhất trí cao bốn định hướng lớn. Hai bên khẳng định cam kết sẽ thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN – Mỹ, có ý nghĩa thực chất, hiệu quả và cùng có lợi, mở ra một kỷ nguyên mới trong hợp tác giữa ASEAN và Mỹ.

Hai bên cũng ưu tiên ổn định chuỗi cung ứng, hợp tác biển, an ninh y tế, giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, khoa học, công nghệ đổi mới và sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số, ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, phát triển xanh và bền vững… Nhân dịp này, Tổng thống Mỹ Biden đã công bố gói sáng kiến hơn 150 triệu USD, tạo cơ sở quan trọng, tiền đề để thúc đẩy, hỗ trợ thu hút thêm hàng tỷ USD đầu tư từ khu vực tư nhân vào các lĩnh vực hợp tác mà hai bên quan tâm và có lợi ích.

Hai bên cũng khẳng định coi trọng vị trí, vai trò của nhau. Tổng thống Biden cam kết ủng hộ, tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN, mong muốn cùng ASEAN nâng quan hệ đối tác lên một tầm mức mới, chung tay giải quyết hiệu quả các thách thức nảy sinh tại khu vực.

ASEAN tiếp tục coi Mỹ là đối tác quan trọng hàng đầu, mong muốn Mỹ tiếp tục can dự tích cực, đóng góp hiệu quả vào hợp tác khu vực, góp phần gìn giữ hòa bình, an ninh và thịnh vượng chung trong khu vực, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Hội nghị cũng trao đổi về các vấn đề khu vực và toàn cầu, nhất trí nỗ lực bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở khu vực, bao gồm Biển Đông, giải quyết hòa bình các tranh chấp, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đến Mỹ từ hôm 11/5 để tham dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN – Mỹ, đồng thời thăm và làm việc tại Mỹ, Liên Hợp Quốc, dự kiến kéo dài đến 17/5.

Tham gia đoàn đại biểu Việt Nam có nhiều lãnh đạo bộ, ngành, như Bộ trưởng Công an, Ngoại giao, Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Lao động, Thương binh và Xã hội, Tài nguyên và Môi trường, Thông tin và Truyền thông, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Khoa học và Công nghệ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Thứ trưởng Quốc phòng.