Giá xăng chưa thực sự lập đỉnh?

Theo hãng tin Reuters, dữ liệu từ Hiệp hội Ôtô Mỹ (AAA) ngày 11-6 cho thấy giá xăng trung bình toàn quốc đã tăng lên 5 USD/gallon – một kỷ lục. Hãng tin AP cho biết khu vực giá xăng cao nhất là California, lên tận 6,43 USD/gallon.

Bài phân tích của hãng tin AP chỉ ra các yếu tố kết hợp có thể tiếp tục đẩy giá xăng dầu. Thứ nhất, đó là giá dầu toàn cầu đã tăng – không đồng đều nhưng mạnh – kể từ tháng 12 năm ngoái. Giá dầu thô quốc tế đã tăng gần gấp đôi. Thị trường dầu thô đóng cửa hôm 10-6 với mức hơn 120 USD/thùng.

Thứ hai, đó là cuộc xung đột Nga – Ukraine và các lệnh trừng phạt. Nga là nước sản xuất dầu hàng đầu. Thứ ba, Mỹ là nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới nhưng năng lực biến dầu thành xăng của nước này đã giảm 900.000 thùng mỗi ngày kể từ cuối năm 2019, theo Bộ Năng lượng Mỹ. Thứ tư, nhu cầu đi lại bằng xe của người Mỹ trong năm thường cao hơn kể từ lễ Tưởng niệm (vào ngày thứ hai cuối cùng của tháng 5).

Giá xăng trên bảng điện tử ngày 9-6 tại một trạm xăng ở Salt Lake City – MỹẢnh: AP

Giá năng lượng đang tác động mạnh nhất lên các gia đình có thu nhập thấp ở Mỹ. Một thống kê cho thấy 20% các gia đình có thu nhập thấp nhất có thể phải chi đến 38% thu nhập cho năng lượng, bao gồm cả xăng dầu. Các nhà phân tích cho rằng không có cách đối phó nhanh chóng; đó là vấn đề cung và cầu, nguồn cung không thể tăng mạnh một sớm một chiều.

Có ý kiến cho rằng “bão” giá xăng phụ thuộc một phần vào những người lái xe, vì nhu cầu giảm thì sẽ tạo áp lực để giá giảm. “Chắc chắn phải có lúc mọi người bắt đầu cắt giảm, tôi chỉ không biết cột mốc nào? 6 USD hay 7 USD?” – nhà phân tích của ứng dụng mua sắm GasBuddy Patrick De Haan nói.

Giá xăng tăng góp phần lớn đẩy lạm phát ở Mỹ lên mức kỷ lục trong 40 năm. Bài phát biểu hôm 10-6 của Tổng thống Joe Biden đã cáo buộc ngành công nghiệp dầu mỏ Mỹ, đặc biệt là Tập đoàn Exxon Mobil, đang lợi dụng sự thiếu hụt nguồn cung để tăng lợi nhuận.

Theo Reuters, Tổng thống Joe Biden cho biết ông kỳ vọng sẽ tăng tốc sản xuất xăng dầu, dự kiến đạt mức kỷ lục ở Mỹ vào năm tới. Ông cũng đưa ra lời cảnh báo đối với các ngành công nghiệp có lợi nhuận đã tăng vọt theo giá dầu và khí đốt, chỉ ra mức tăng này là bằng chứng chính người tiêu dùng đang phải trả nhiều hơn cho chi phí nhân công và vận chuyển.

Theo Tổng thống Mỹ, các công ty dầu mỏ không sử dụng lợi nhuận cao để đầu tư tăng mức khai thác mà để mua lại nhiều cổ phiếu hơn, giúp “họ kiếm được nhiều tiền hơn mà không sản xuất nhiều dầu hơn”.