Đập tường sửa nhà phát hiện thành phố ngầm 18 tầng từ thời cổ đại, xem sơ đồ càng kinh ngạc

Đó là câu chuyện xảy ra từ năm 1963, khi một người đàn ông ở Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành sửa chữa ngôi nhà của mình ở thị trấn Derinkuyu, tỉnh Nevşehir thuộc vùng Cappadocia. Một điều hết sức kỳ lạ xảy ra là trong quá trình cải tạo nhà, những con gà của ông cứ lần lượt biến mất mà không thể tìm được, đã loại trừ trường hợp chúng lạc sang nhà hàng xóm.

Thế rồi, ông phát hiện một lỗ hổng và những vết nứt chạy dài ở trong tầng hầm của ngôi nhà và khẳng định những con gà đã chui qua đó mà không tìm được đường ra.

Người đàn ông quyết định đập bỏ bức tường tầng hầm để giải cứu đàn gà. Nào ngờ, nó dẫn ông đến một phát hiện bất ngờ, khiến các nhà khảo cổ học đổ xô đến nghiên cứu.

Thì ra sau bức tường ấy là cả một thành phố từ thời cổ đại với sức chứa lên đến 20.000 người. Người ta gọi đó là thành phố ngầm Derinkuyu.

Thành phố cổ này đã tồn tại hàng ngàn năm.

Quá trình khai quật đã đưa các nhà khảo cổ đi từ bất ngờ này đến kinh ngạc khác. Bởi thành phố này là một mạng lưới đường hầm và nơi trú ẩn có tới 18 tầng, sâu 85 mét, có thể làm nơi ở cho 20.000 người và cả gia súc của họ.

Ngược dòng lịch sử

Từ thời tiền sử, khu vực Cappadocia bao phủ bằng một lớp đá tuff, loại đá hình thành từ tro núi lửa khoảng 20 triệu năm. Lớp đá này bị các dòng nước làm xói mòn, tạo ra những hang động đá. Thấy loại đá này mềm, lại khá dễ dàng gọt đẽo gia công nên người Hittite (tức người Anatolia cổ đại) đã chạm khắc thành những nhà hầm.

Theo thời gian, hoạt động đào hang làm nhà này đã tạo ra các khu phức hợp sống, trong đó có tu viện để rồi cuối cùng trở thành một thành phố ngầm dưới lòng đất.

Phía trên nhà giống như miệng giếng, bên dưới thì mở rộng ra, có lối vào cho gia súc, còn người thì xuống nhà bằng thang. Cả gia đình sống trong nhà cùng với đàn dê, cừu, gia súc.

Một số chuyên gia cho rằng, thành phố ngầm Derinkuyu có thể đã được xây dựng từ những năm 780-1180 trước Công Nguyên. Nó có đủ nhà bếp, chuồng ngựa, nhà thờ, lăng mộ, giếng, phòng sinh hoạt chung, trường học và cả những hầm trú ẩn cực lớn để phòng tránh thiên tai.

Trong thành phố cổ này, các nhà khoa học còn phát hiện những nhà thờ, chữ viết từ thời Hy Lạp. Khoảng 600 cánh cửa được xây dựng để nối liền các khu vực. Mỗi tầng đều có lối tắt riêng để trốn khi gặp nguy hiểm. Ngoài ra, Derinkuyu còn có những chiếc cửa đá rất nặng có bánh xe được đóng từng bên trong để ngăn chặn người lạ xâm nhập.

Trong những thế kỷ sau, có vẻ như cư dân Cơ đốc giáo của Đế chế La Mã đã mở rộng hệ thống hang động bằng cách thêm nhiều lớp hơn và bao gồm cả nhà nguyện, chuồng ngựa, nơi làm rượu và sản xuất dầu ô liu.

Nó cũng được người Cơ đốc giáo của Đế chế Byzantine sử dụng để trú ẩn khỏi những kẻ cướp, và chính trong thời gian này, thành phố ngầm Derinkuyu được cho là đông đúc nhất.

Sau sự sụp đổ của Byzantine, cộng đồng Cơ đốc giáo địa phương đã sử dụng thành phố ngầm này để ẩn náu khỏi sự đàn áp của đế quốc Ottoman trong vài thế kỷ nữa.

Mặc dù thành phố này có thể có tuổi đời lên đến hàng ngàn năm nhưng nó chỉ bị che giấu trong khoảng 40 năm khi những người Cơ đốc giáo ở Anatolia bị buộc phải rời khỏi nhà của họ và bị đưa đến Hy Lạp trong một cuộc trao đổi dân số vào năm 1923.

Những tính toán đáng kinh ngạc

Trong 18 tầng của thành phố, các nhà nghiên cứu tìm thấy bếp, phòng ngủ, phòng tắm, phòng chứa thực phẩm, máy ép dầu và rượu, giếng, khu vực cất giữ vũ khí, nhà thờ, trường học, lăng mộ và chuồng gia súc.

Có các phòng có kích thước khác nhau cho các nhu cầu khác nhau. Các không gian nhỏ trở thành những ngôi mộ được cắt đá, trong khi những không gian rộng lớn cung cấp những căn phòng rộng phục vụ cho các cuộc họp cộng đồng và trường học.

Đập tường sửa nhà phát hiện thành phố ngầm 18 tầng từ thời cổ đại, xem sơ đồ càng kinh ngạc - Ảnh 4.

Phòng nuôi nhốt gia súc.

Có vẻ như người cổ đại đã lên kế hoạch hoàn hảo cho một cuộc sống tự sản tự tiêu dưới lòng đất, bất khả xâm phạm. Họ đã tính toán rất kỹ để đảm bảo cuộc sống thoải mái nhất có thể. Chẳng hạn, họ làm hơn 50 trục thông gió đưa không khí từ trên cao xuống, trong khi hàng ngàn ống dẫn nhỏ hơn phân bố không khí ra khắp thành phố. Điều này đảm bảo tất cả cư dân đều có không khí để thở.

Gia súc cũng được đưa xuống đồng nghĩa với việc người dân vẫn có đủ thức ăn ngay cả khi có mối đe dọa bên ngoài khiến họ không thể thoát ra. Động vật được nhốt ở những tầng gần mặt đất hơn để tránh mùi từ phân của chúng. Trong khi đó, các nhà kho đủ sức chứa lương thực cho họ ở dưới lòng đất cả tháng trời.

Đập tường sửa nhà phát hiện thành phố ngầm 18 tầng từ thời cổ đại, xem sơ đồ càng kinh ngạc - Ảnh 5.

Trục thông gió từ trên xuống.

Derinkuyu cũng giúp cư dân tránh được thời tiết quá nóng vào mùa hè và quá lạnh, tuyết rơi vào mùa đông. Nhiệt độ luôn giữ ở mức ổn định quanh năm, khoảng 13 độ C, tạo môi trường mát mẻ cho động vật, đồng thời duy trì nguồn cung cấp nước ngọt và giữ cho thực phẩm tươi.

Ngày nay, thành phố ngầm là một điểm thu hút rất đông khách du lịch đến tham quan.

Phát hiện cung điện 4.500 năm tuổi: Chìa khóa khám phá nền văn minh quan trọng không kém gì Hy Lạp và Ai Cập cổ đại