Tàu hàng đầu tiên rời Biển Đen giữa lệnh phong tỏa của Nga

Các trang web theo dõi giao thông hàng hải cho thấy tàu hàng Joseph Schulte treo cờ Hong Kong rời cảng Odessa hôm 16/8 và đã đi vào lãnh hải Thổ Nhĩ Kỳ một ngày sau đó, bất chấp Nga đã áp lệnh phong tỏa hoàn toàn Biển Đen, ngăn các tàu hàng đến và đi từ cảng Ukraine.

Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov cho biết tàu Joseph Schulte đã mắc kẹt ở cảng Odessa từ khi Nga mở chiến dịch tại Ukraine gần 18 tháng trước. Con tàu lần này khởi hành mang theo hơn 30.000 tấn hàng hóa, trong đó có các loại nông sản của Ukraine.

Để thoát vòng phong tỏa của Nga, tàu Joseph Schulte đã di chuyển men theo lộ trình phía tây Biển Đen, đi qua lãnh hải các nước thành viên NATO là Romania và Bulgaria và đến Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara tuyên bố sẽ tạo điều kiện thuận lợi để tàu di chuyển qua eo biển Bophorus và ra Địa Trung Hải.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết tàu Joseph Schulte đã đi theo “hành lang nhân đạo mới” mà Kiev thiết lập sau khi Nga tháng trước rút khỏi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, do Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian và tái áp đặt các biện pháp ngăn chặn, phong tỏa, đe dọa sẽ coi mọi con tàu hướng tới cảng Ukraine là phương tiện chở hàng hóa quân sự.

Hải quân Nga gần đây nổ súng cảnh cáo và khám xét tàu hàng thuộc sở hữu một công ty Thổ Nhĩ Kỳ trên Biển Đen. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan hôm 17/8 cảnh báo Nga, yêu cầu hải quân nước này không tiến hành những động thái tương tự để ngăn leo thang căng thẳng hàng hải.

Ukraine hôm 10/8 công bố hành lang nhân đạo để hàng chục tàu hàng mắc kẹt ở các cảng nước này đi vào Biển Đen, nơi Nga đang giám sát chặt chẽ. Động thái của Kiev được thực hiện trong bối cảnh thế giới quan tâm tới các biện pháp đảm bảo tuyến đường xuất khẩu ngũ cốc kịp thời cho vụ thu hoạch mùa thu này.

Hải quân Ukraine cho biết đã đề xuất lộ trình mới này với Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO). Hành lang chủ yếu được sử dụng “cho tàu dân sự đã cập cảng Chornomorsk, Odessa và Pivdenny của Ukraine kể từ khu xung đột với Nga bắt đầu ngày 24/2/2022”.

Khoảng 60 tàu hàng đã mắc kẹt tại các cảng Ukraine kể từ khi Nga mở chiến dịch ở nước này. Do không chở lương thực, các tàu này không được ra khơi ngay cả trogn thời gian Nga và Ukraine thực hiện thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen. Phần lớn thủy thủ trên các tàu này đã được sơ tán, để lại chúng cho các thủy thủ người Ukraine trông nom.