Thị trường giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ một năm vận hành ổn định, quy mô phát triển mạnh mẽ

Ngày 17/8/2024, Sở GDCK Hà Nội (HNX) phối hợp với Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đã tổ chức Hội nghị Tổng kết 1 năm vận hành Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (19/7/2023-19/7/2024).

Tham dự Hội nghị có bà Vũ Thị Chân Phương – Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN); ông Lương Hải Sinh – Chủ tịch Hội đồng thành viên Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX); ông Nguyễn Duy Thịnh – Chủ tịch Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX); ông Nguyễn Sơn – Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC); đại diện ngân hàng chỉ định thanh toán, ông Nguyễn Thanh Tùng – Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank – VCB); cùng đại diện Vụ Tài chính ngân hàng – Bộ Tài chính; Hiệp hội trái phiếu và đại diện các tổ chức phát hành, lãnh đạo các đơn vị thuộc UBCKNN, VNX, VSDC, HNX…

Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Nguyễn Duy Thịnh – Chủ tịch HNX cho biết dưới sự chỉ đạo sát sao và quyết liệt của Lãnh đạo Bộ Tài chính, UBCKNN cùng sự phối hợp tích cực, hiệu quả của VSDC, Vietcombank, các đơn vị thành viên, sau 9 tháng chuẩn bị, ngày 19/7/2023, hệ thống giao dịch tập trung TPDN riêng lẻ đã chính thức khai trương vận hành tại HNX. Mặc dù chuẩn bị trong thời gian ngắn, song hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ đã khai trương, vận hành đúng quy định và chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Tài chính và sau một năm đi vào hoạt động, hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ được vận hành an toàn, thông suốt, quy mô thị trường giao dịch TPDN riêng lẻ đã có sự phát triển mạnh mẽ, cùng với đó là sự cải thiện tình hình phát hành TPDN riêng lẻ trên thị trường sơ cấp.

Tiếp đó, tại Hội nghị, đại diện các Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam; Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam đã báo cáo về tình hình niêm yết, giao dịch, đăng ký, lưu ký và thanh toán trên thị trường TPDN riêng lẻ sau một năm vận hành.

Đại diện HNX, bà Vũ Thị Thuý Ngà – Phó Tổng giám đốc HNX cho biết, tại thời điểm khai trương, thị trường có 19 mã TPDN riêng lẻ của 3 tổ chức phát hành đăng ký giao dịch với tổng giá trị đăng ký giao dịch 9.060 tỷ đồng. Sau một năm đã tiếp nhận hồ sơ và đưa vào giao dịch trên hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ là 1.146 mã trái phiếu của 301 doanh nghiệp với giá trị đăng ký giao dịch đạt gần 832.189,4 tỷ đồng. Hệ thống thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ cũng phát triển nhanh chóng từ 8 thành viên tại ngày khai trương thị trường, đến nay, hệ thống đã có 48 thành viên.

Đặc biệt, thanh khoản TPDN riêng lẻ được cải thiện rõ rệt, giá trị giao dịch bình quân trong 1 tháng đầu tiên khai trương thị trường đạt 250,6 tỷ đồng/phiên. Sau 1 năm giá trị giao dịch TPDN riêng lẻ bình quân đạt 3.704,5 tỷ đồng/phiên, tập trung chủ yếu vào nhà đầu tư là các tổ chức tín dụng (38,3%), công ty chứng khoán (gần 32%).

Mặt khác, thị trường TPDN riêng lẻ thứ cấp phát triển cũng tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp huy động vốn trên thị trường sơ cấp, góp phần thúc đẩy thị trường sơ cấp TPDN riêng lẻ phát triển lành mạnh và bền vững hơn. Tại thị trường trong nước, từ ngày 19/7/2023 đến ngày 19/7/2024, có 167 đợt phát hành thành công với giá trị 393.892,6 tỷ đồng.

Cũng tại Hội nghị, số liệu từ báo cáo tham luận của ông Dương Ngọc Tuấn – Phó Tổng Giám đốc VSDC cho thấy tính đến cuối tháng 9, số lượng tài khoản nhà đầu tư 190.826 tài khoản, trong đó có 190.034 tài khoản nhà đầu tư cá nhân. Giá trị thanh toán trên 3 nghìn tỷ đồng/ngày, trong đó, ngày 11/6/2024 có giá trị thanh toán lớn nhất là hơn 10,4 nghìn đồng. Trong năm đầu vận hành, VSDC đã thực hiện đăng ký lần đầu hơn 1,47 tỷ trái phiếu, tương đương với gần 900 nghìn tỷ đồng; thực hiện quyền 1.400 mã/đợt trái phiếu, tương đương gần 96,5 nghìn tỷ đồng. Nhìn chung, tuy số lượng hồ sơ đăng ký lần đầu và thực hiện quyền TPRL thời gian đầu triển khai lớn, nhưng VSDC đã xử lý các hồ sơ này theo đúng thời gian quy định; Số lượng thành viên và tài khoản nhà đầu tư tham gia hệ thống trái phiếu riêng lẻ của VSDC tăng mạnh đã góp phần gia tăng số lượng , giá trị giao dịch và giá trị thanh toán trái phiếu riêng lẻ.

Với vai trò là ngân hàng thanh toán, đại diện Ngân hàng chỉ định thanh toán, ông Vũ Quang Đông – Phó Giám đốc Khối Phụ trách Khối Vốn Thị trường Vietcombank chia sẻ, góp phần vào thành công chung của thị trường thứ cấp TPDN riêng lẻ trong hơn một năm qua, hệ thống thanh toán giao dịch TPDN riêng lẻ của Vietcombank đã thể hiện được sự ưu việt với công nghệ hiện đại, tiên tiến trong việc kết nối và giao tiếp đảm bảo an toàn, an ninh thông tin. Theo đó, hệ thống của Vietcombank đã thực thiện thanh toán tức thời từng giao dịch, quản lý số dư tiền mua/bán trái phiếu tới từng nhà đầu tư. Ngoài ra, đại diện Vietcombank cũng cho biết nhiều thông số cụ thể cho thấy năng lực hệ thống thanh toán cũng như dư địa có thể đáp ứng nhu cầu dài hạn cho thị trường.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương đã đánh giá cao những kết quả đạt được qua một năm chính thức vận hành hệ thống giao dịch TPDN riêng.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được và qua một số ý kiến, đề xuất tại Hội nghị, Chủ tịch UBCKNN cho rằng, cơ quan quản lý và các đơn vị, cũng như các thành viên thị trường, tổ chức phát hành cần tiếp tục nghiên cứu để đưa ra các giải pháp để khắc phục những tồn tại, đưa thị trường TPDN nói chung và TPDNRL nói riêng phát triển chất lượng, hiệu quả, minh bạch, bền vững hơn nữa; đóng góp rõ nét hơn trong vai trò là kênh huy động vốn trung, dài hạn cho doanh nghiệp và nền kinh tế.

“Tôi tin tưởng thị trường TPDN riêng lẻ đã, đang và sẽ trở thành một trong các kênh huy động vốn của doanh nghiệp bên cạnh kênh tín dụng ngân hàng, kênh phát hành chứng khoán ra công chúng và các kênh huy động vốn khác.” Chủ tịch UBCKNN nhấn mạnh.