Thành phố có thể định đoạt cục diện chiến trường đông Ukraine

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ hôm qua công bố báo cáo đánh giá chiến sự tại Ukraine, cho rằng Sloviansk, thành phố với 111.000 dân thuộc tỉnh Donetsk ở miền đông Ukraine, có thể trở thành chìa khóa định đoạt những diễn biến tiếp theo trong giao tranh ở nước này.

Sloviansk trở thành tâm điểm chú ý trong bối cảnh lực lượng Nga không giành được nhiều kết quả trong các chiến dịch vây hãm ở miền đông Ukraine. Họ vấp phải sự kháng cự quyết liệt của lực lượng phòng thủ Mariupol và chưa thể kiểm soát hoàn toàn thành phố cảng quan trọng ở đông nam Ukraine này, dù đã siết vòng vây từ đầu tháng 3 và nhiều lần kêu gọi các đơn vị Ukraine bên trong thành phố hạ vũ khí đầu hàng.

Sau đợt rút quân khỏi miền bắc Ukraine, Nga có thể tập trung lực lượng mở cuộc tấn công lớn vào thành phố Sloviansk. Nếu kiểm soát được thành phố này, các đơn vị chính quy Nga có thể hội quân với lực lượng vũ trang hai vùng ly khai tại Donbass.

“Khả năng kiểm soát tỉnh Lugansk và Donetsk sẽ phụ thuộc vào Sloviansk, thành phố nằm cách thủ đô Kiev 650 km về phía đông. Lực lượng Nga có thể tiến quân từ thành phố Izium cách đó 50 km và bao vây đối phương. Trận đánh tại Sloviansk sẽ là sự kiện then chốt tiếp theo trong chiến sự Ukraine”, các chuyên gia quân sự tại ISW nhận định.

Lực lượng Nga kiểm soát thành phố chiến lược Izium hồi tuần trước và sử dụng khu vực này là điểm tập kết hậu cần kỹ thuật để chuẩn bị cho các đợt tấn công tiếp theo. Hoạt động này bao gồm tiếp tế hậu cần, bổ sung quân cho các đơn vị bị tổn thất, khắc phục cầu cống bị hư hại và tiến hành các đợt trinh sát trước khi tấn công.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan hôm 4/4 cho rằng Moskva đang thay đổi mục tiêu của chiến dịch quân sự tại Ukraine. “Các dấu hiệu đều cho thấy Nga sẽ tìm cách bao vây và hủy diệt lực lượng Ukraine ở miền đông, thay vì tìm cách chiếm toàn bộ lãnh thổ nước này như mục tiêu ban đầu”, ông nói.

Sloviansk có vị trí chiến lược tại miền đông Ukraine, từng là tâm điểm giao tranh giữa quân chính phủ và phe ly khai khi xung đột bùng phát hồi năm 2014. “Nếu không kiểm soát được Sloviansk, đồng nghĩa kế hoạch kiểm soát toàn bộ tỉnh Lugansk và Donetsk của Nga sẽ thất bại”, các chuyên gia ISW nhấn mạnh.

Sloviansk chưa hứng chịu cuộc tấn công lớn nào từ khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine. Thị trưởng Vadym Lyakh tuần trước cho biết 20.000 người đã sơ tán khỏi thành phố, trong khi nguồn điện, khí đốt, Internet, thông tin liên lạc và các cửa hàng vẫn duy trì hoạt động.

Trước nguy cơ lực lượng Nga mở đợt tấn công lớn vào khu vực này, Tỉnh trưởng Donetsk Pavlo Kyrylenko hối thúc người dân sơ tán khỏi thành phố Sloviansk. “Đây không phải lần đầu tôi kêu gọi người dân Sloviansk tạm rời khỏi khu vực. Mạng sống là vô giá”, ông nói.

Sau 41 ngày chiến sự, Nga đã kiểm soát được thành phố lớn Kherson và một số mục tiêu nhỏ hơn như Melitopol ở vùng duyên hải phía nam Ukraine. Hai thành phố cảng miền nam Ukraine là Odessa và Mykolaiv gần đây bị tập kích bằng tên lửa hoặc rocket.

Donbass, khu vực phía đông Ukraine, gồm hai tỉnh Donetsk và Luhansk, trở thành điểm nóng giao tranh từ năm 2014, sau khi người dân ở đây đòi tăng quyền tự trị bất thành và tổ chức phong trào phản kháng vũ trang. Chính phủ Ukraine hai lần phát động chiến dịch quân sự quy mô lớn nhằm giành lại kiểm soát Donbass nhưng đều không thành công.

Các lực lượng ly khai trong hai vùng này tự thành lập hai thiết chế chính trị tách biệt khỏi Kiev, có tên gọi là Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Cộng hòa Nhân dân Luhansk (LPR). Tổng thống Nga Putin đã công nhận độc lập của DPR và LPR, cũng như thiết lập quan hệ với hai chính quyền này. Phe ly khai hôm 31/3 nói rằng lực lượng của họ và Nga đã kiểm soát 90% tỉnh Lugansk và khoảng 55-60% tỉnh Donetsk.