Ngày thứ 90 chiến sự Ukraine: Nga tấn công tổng lực ở miền đông

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Ukraine Oleksandr Motuzyanyk hôm nay cho biết lực lượng Nga đang cố bao vây quân đội Ukraine tại hai thành phố nằm hai bên bờ sông Siverskyi Donetsk, gồm Sievierodonetsk ở bờ đông và Lysychansk ở bờ tây.

“Chúng tôi đang chứng kiến giai đoạn ác liệt nhất trong đợt tấn công tổng lực của Nga”, ông Motuzyanyk nói trong cuộc họp báo trên truyền hình. “Tình hình mặt trận phía đông vô cùng khó khăn, bởi số phận đất nước có lẽ đang được định đoạt ngay bây giờ”.

Giới chức vùng Donbass, miền đông Ukraine, cho biết lực lượng Nga đang cố bao vây hai thành phố trên từ ba hướng.

“Đối phương đã dồn lực để thực hiện cuộc tấn công nhằm vây hãm Lysychansk và Sievierodonetsk”, Serhiy Gaidai, thống đốc tỉnh Luhansk, nói. “Cường độ tập kích hỏa lực ở Sievierodonetsk đã tăng gấp nhiều lần, họ đang cố phá hủy thành phố”.

Gaidai cho biết có khoảng 15.000 người sống ở hai thành phố này. Lysychansk và Sievierodonetsk được xem là những cứ điểm cuối cùng của Ukraine ở tỉnh Lugansk, nơi lực lượng Nga đã kiểm soát khoảng 90% diện tích.

Gaidai cho biết lực lượng Ukraine đã đẩy lùi quân Nga khỏi làng Toshkivka, ngay phía nam Sievierodonetsk. Trong khi đó, phe ly khai do Nga hậu thuẫn cho biết họ đã kiểm soát làng Svitlodarsk ở phía nam Bakhmut.

Xa hơn về phía tây, Slovyansk, một trong những thành phố lớn nhất ở vùng Donbass vẫn do Ukraine kiểm soát, tiếng còi báo động không kích không ngừng vang lên.

Khi chiến dịch quân sự bước sang tháng thứ tư, các quan chức cấp cao Nga cho thấy họ sẽ quyết tâm đạt được mục tiêu ở Ukraine, báo hiệu xung đột sẽ tiếp tục kéo dài.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu ngày 24/5 cho biết Moskva đang cố tình tiến công chậm để tránh thương vong cho dân thường. Ông thêm rằng Nga đã gần kiểm soát hoàn toàn tỉnh Lugansk.

“Việc giải phóng Cộng hòa Nhân dân Lugansk sắp hoàn thành”, ông nói, tiết lộ rằng Moskva sẽ thiết lập những căn cứ quân sự mới ở miền tây nước Nga để đối phó với nguy cơ mở rộng biên giới của NATO.

Nikolai Patrushev, người đứng đầu hội đồng an ninh của Tổng thống Nga Vladimir Putin, nói Moskva không “chạy theo hạn chót” và sẽ chiến đấu cho tới khi nào xóa sổ “chủ nghĩa phát xít” ở Ukraine.

Quốc hội Nga đang cân nhắc bỏ giới hạn về độ tuổi tối đa cho quân nhân chuyên nghiệp phục vụ theo dạng hợp đồng. Theo luật hiện hành, chỉ người Nga từ 18-40 tuổi và công dân nước ngoài từ 18-30 tuổi mới đủ tiêu chuẩn ký hợp đồng phục vụ quân đội nước này. Giới quan sát nhận định đây có thể là dấu hiệu cho thấy Moskva có thể đang muốn tuyển thêm quân cho chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Giao tranh quyết liệt ở vùng Donbass diễn ra sau khi thành phố Mariupol thất thủ hoàn toàn từ tuần trước, được xem chiến thắng lớn nhất của Nga trong ba tháng chiến dịch.

Petro Andryushchenko, trợ lý thị trưởng Mariupol, cho biết khoảng 200 thi thể dân thường đã được tìm thấy dưới tầng hầm một tòa nhà cao tầng trong thành phố đông nam Ukraine. Lực lượng Nga chưa bình luận về thông tin này.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đăng Twitter rằng cuộc giao tranh ác liệt ở Donbass cho thấy Kiev vẫn cần thêm vũ khí từ phương Tây, đặc biệt là hệ thống rocket phóng loạt, pháo tầm xa và xe bọc thép.

Quân đội Ukraine thông báo lực lượng nước này đã bắt đầu sử dụng máy bay không người lái tự sát SwitchBlade do nước ngoài sản xuất để tấn công đối phương. Những chiếc máy bay này được trang bị chất nổ mạnh, có thể lao xuống và phá hủy xe tăng Nga.

Mỹ tháng trước gửi 100 máy bay SwitchBlade cho Ukraine. Theo một công ty sản xuất, mẫu máy bay nhỏ này có thể tấn công mục tiêu trong phạm vi 6 km.

“Những tuần tới sẽ rất khó khăn và chúng ta phải thật cảnh giác”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensksy nói trong bài phát biểu vào đêm muộn ngày 23/5, đề cập tới giao tranh ác liệt ở khu vực Donbass.

Kết quả một cuộc thăm dò được công bố hôm 24/5 cho thấy 82% người Ukraine cho rằng không nên từ bỏ bất kỳ phần lãnh thổ nào để đổi lấy thỏa thuận hòa bình với Nga. Điều này được cho là càng phản ánh những trở ngại cho một giải pháp ngoại giao thoát xung đột giữa hai nước.

Ivan Timofeev, giám đốc tại Hội đồng Các vấn đề quốc tế Nga, cũng cho rằng triển vọng hòa bình ở Ukraine đã trở nên xa vời trong tháng qua. Không chỉ Ukraine được khuyến khích chiến đấu, Timofeev nhận định ông Putin cũng không thể chấp nhận một thỏa thuận hòa bình vào thời điểm chiến dịch của Nga đang gặp khó khăn.

Nhà phân tích này cho hay rất khó có nhượng bộ từ cả hai bên, bởi đây có thể được xem là một thất bại. “Các bên đang nỗ lực giành một số chiến thắng quân sự mang tính quyết định”, Timofeev nói.

Ba tháng kể từ khi xung đột quân sự bắt đầu hôm 24/2, Cao ủy Liên Hợp Quốc (UNHCR) về người tị nạn ước tính chiến sự tại Ukraine đã khiến hơn 7 triệu người phải rời bỏ nhà cửa lánh nạn và hơn 6,5 triệu người sơ tán sang các nước khác.

Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc (OHCR) ước tính giao tranh đã khiến ít nhất 3.930 dân thường thiệt mạng và 4.532 người bị thương, nhưng cảnh báo con số thực tế có thể cao hơn.