Lý do động đất Afghanistan khiến nhiều người chết

Trận động đất làm rung chuyển khu vực biên giới miền đông Afghanistan vào 2h30 sáng, gây thiệt hại nặng nề nhất ở tỉnh Paktika. Rahmatullah Noruz, giám đốc điều hành của tổ chức từ thiện Qamar, cho biết nhiều người thiệt mạng trong khi ngủ. Có những gia đình chỉ có trẻ nhỏ và gia súc sống sót.

“Chúng tôi đang ngủ thì căn phòng đổ ập xuống. Tất cả nhà trong khu vực bị phá hủy. Không phải một ngôi nhà, mà là toàn bộ khu vực”, Gul Faraz, đang điều trị cùng vợ con tại một bệnh viện ở Paktika, cho biết.

Afghanistan cùng một số khu vực ở Nam Á nằm trên dọc dãy Hindu Kush, nơi mảng kiến tạo Ấn Độ va chạm với mảng Á – Âu và thường xuyên gây ra động đất. Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) cho biết trận động đất 5,9 độ hôm 22/6 có tâm chấn nằm ở độ sâu khoảng 10 km. USGS xác định những trận động đất có tâm chấn ở độ sâu dưới 70 km là “tâm chấn nông” và nó thường gây thiệt hại nặng nề hơn so với “tâm chấn sâu”.

Trong khi đó, nhà của người dân trong khu vực Paktika chủ yếu được làm bằng gỗ và đất sét nên không có khả năng chống chịu rung chấn, theo Mohammad Almas, cũng từ tổ chức từ thiện Qamar.

Trước khi thảm họa xảy ra, khu vực đã hứng chịu mưa lớn suốt nhiều tuần gây lở đất, khiến những ngôi nhà càng dễ đổ sập. Điều phối viên nhân đạo của Liên Hợp Quốc về Afghanistan Ramiz Alakbarov cho biết gần 2.000 ngôi nhà có thể đã bị phá hủy.

Vụ động đất xảy ra ở khu vực xa xôi nên nỗ lực cứu hộ cũng gặp khó khăn. Noruz cho biết khi những người không ở nhà vào thời điểm xảy ra thảm họa quay về, họ phát hiện những bức tường đè lên người thân, khiến họ cố gắng giải cứu bằng tay không trong tuyệt vọng.

Lực lượng cứu hộ của Afghanistan sở hữu ít trực thăng để phản ứng trước thảm họa và điều kiện thời tiết xấu cũng cản trở công tác này. Nhiều năm nội chiến và việc Taliban lên nắm quyền từ năm ngoái với những chính sách Hồi giáo nghiêm ngặt cũng khiến Afghanistan gần như bị cô lập với quốc tế.

Quan chức Liên Hợp Quốc tại Afghanistan nói rằng cơ quan không có khả năng thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, cứu hộ ở Afghanistan. Họ đang tập trung vào hỗ trợ nhân đạo như cung cấp nơi trú ẩn khẩn cấp, cơ sở y tế và thực phẩm

Alakbarov cho biết Thổ Nhĩ Kỳ, nước không có biên giới với Afghanistan nhưng có mối quan hệ khá thân thiết, là quốc gia phù hợp nhất để hỗ trợ tìm kiếm, cứu hộ. “Chúng tôi đã thảo luận với đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại đây và họ đang chờ đề nghị chính thức từ giới chức sở tại”, Alakbarov nói.

Mohammad Amin Huzaifa, giám đốc Sở Văn hóa và Thông tin ở Paktika cho hay tỉnh Paktika ghi nhận ít nhất 1.000 người chết, gần 1.500 người bị thương, trong đó nhiều người nguy kịch. “Mọi người đang đào hết mộ này đến mộ khác. Trời đang mưa, tất cả nhà cửa đều bị phá hủy. Nhiều người vẫn kẹt dưới đống đổ nát”, ông cho hay.

Yaqub Manzor, thủ lĩnh bộ lạc ở Paktika, cho biết những người sống sót và lực lượng cứu hộ đang cố giúp người bị ảnh hưởng. “Chợ trong tỉnh đều đóng cửa và người dân đổ xô đến các khu vực hứng chịu thiệt hại”, Manzor cho hay.

Động đất ở Afghanistan