Mỹ chỉ trích Trung Quốc gây bất ổn gần Đài Loan

“Chúng tôi đã chứng kiến hoạt động quân sự mang tính khiêu khích, gây bất ổn ngày càng gia tăng gần Đài Loan. Trong số này có những lần máy bay quân sự Trung Quốc áp sát hòn đảo với số lượng kỷ lục và diễn ra gần như hàng ngày”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết trong bài phát biểu tại Đối thoại Shangri-La, diễn đàn an ninh hàng đầu khu vực, ở Singapore hôm nay.

“Chúng tôi phản đối mọi động thái đơn phương thay đổi hiện trạng từ các bên. Chính sách của Mỹ không thay đổi, nhưng Trung Quốc dường như không như vậy”, ông nói thêm.

Austin nói rằng số vụ chạm trán không an toàn và thiếu chuyên nghiệp giữa máy bay và tàu Trung Quốc với máy bay và tàu của các nước khác đã “gia tăng đáng báo động”.

Ông nhấn mạnh Mỹ sẽ duy trì hiện diện ở châu Á nhưng Washington hiểu rằng rất cần phải ngăn chặn xung đột xảy ra. “Chúng tôi không tìm kiếm sự đối đầu hay xung đột. Chúng tôi không tìm kiếm một cuộc Chiến tranh Lạnh mới, một NATO châu Á hay một khu vực bị chia cắt thành các khối thù địch”, ông nói thêm.

Những phát biểu được đưa ra một ngày sau khi Bộ trưởng Austin gặp người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hoàng bên lề sự kiện. Đây cũng là cuộc gặp đầu tiên giữa ông Austin và ông Ngụy từ khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nhậm chức. Hai quan chức trước đó đã điện đàm hồi tháng 4.

Bộ trưởng Ngụy khẳng định Bắc Kinh “sẽ không ngần ngại bắt đầu một cuộc chiến bất kể giá nào nếu có ai chia cắt Đài Loan khỏi Trung Quốc”. Trong khi đó, ông Austin kêu gọi Trung Quốc “kiềm chế, tránh các hành động gây bất ổn hơn nữa đối với Đài Loan”.

Đài Loan là vấn đề nóng trong quan hệ song phương Mỹ – Trung những năm gần đây. Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẽ dùng vũ lực nếu cần. Mỹ không thiết lập quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng là bên cung cấp vũ khí chính cho hòn đảo.

Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 23/5 nói Mỹ sẽ can thiệp quân sự nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan, cho rằng Bắc Kinh không có quyền giành hòn đảo bằng vũ lực. Tổng thống Mỹ đồng thời cảnh báo Trung Quốc đang mạo hiểm khi điều nhiều máy bay áp sát vùng trời đảo Đài Loan, cũng như tổ chức các cuộc diễn tập hải quân trong khu vực.

Tuy nhiên, một ngày sau, ông Biden khẳng định chính sách “mơ hồ chiến lược” với Đài Loan vẫn được duy trì, trong đó Washington giúp xây dựng năng lực tự vệ cho đảo Đài Loan nhưng không hứa hẹn bảo vệ hòn đảo bằng biện pháp quân sự, nhằm tránh chọc giận Bắc Kinh.

Đối thoại Shangri-La diễn ra ngày 10-12/6, sau hai năm bị hủy vì đại dịch Covid-19. Diễn đàn an ninh được nối lại trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, đặc biệt là cuộc cạnh tranh siêu cường giữa Mỹ và Trung Quốc trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, công nghệ, địa chính trị chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.