Cựu ngoại trưởng Singapore cảnh báo nguy cơ xung đột Mỹ – Trung

“Nếu có một tổng thống Mỹ mạnh mẽ, tôi không nghĩ chúng ta phải lo ngại nguy hiểm. Nhưng ông ấy đang không đủ mạnh mẽ, trong khi nhiều người đang dùng các chiêu bài khác, khiến tình thế khó lường”, cựu ngoại trưởng George Yeo nói trong cuộc phỏng vấn ngày 27/8, đề cập đến Tổng thống Mỹ Joe Biden.

Ông nhận định tình hình Đài Loan đang đặc biệt nguy hiểm và rắc rối, đồng thời cho rằng Washington “đang chọc giận gấu trúc”, ám chỉ Bắc Kinh, trong căng thẳng Đài Loan vốn đã nhạy cảm và tiềm ẩn nhiều nguy cơ.

Theo cựu ngoại trưởng Singapore, hiện là học giả Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu thuộc Đại học Quốc gia Singapore, những hành động như vậy của Washington với Bắc Kinh có thể dẫn đến nguy cơ “quả bom phát nổ ngay trước mắt”. Ông đánh giá Trung Quốc thực chất muốn hạ nhiệt căng thẳng, trong khi chính sách đối ngoại Mỹ có thể đang bị chi phối bởi “mối lo chủ đạo là cuộc bầu cử quốc hội giữa kỳ”.

Ông Yeo cho rằng ở nước Mỹ có những người “muốn nhử Trung Quốc có những hành động sai lầm”, đặt Mỹ vào tình thế phải đáp trả và buộc đối phương trả giá đắt. “Họ tin rằng chiến tranh với Trung Quốc là không thể tránh khỏi và Mỹ nên đối đầu càng sớm càng tốt, vì Bắc Kinh càng lúc càng mạnh”, ông nói.

Quan hệ Washington – Bắc Kinh leo thang căng thẳng khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan vào đầu tháng này, bất chấp các cảnh báo mạnh mẽ từ giới chức Trung Quốc. Bắc Kinh luôn xem hòn đảo là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, với chủ trương giải pháp hòa bình nhưng không loại trừ phương án sử dụng vũ lực.

Chuyến thăm châm ngòi một loạt cuộc tập trận bắn đạn thật, huy động nhiều binh chủng của Trung Quốc. Nước này còn phóng tên lửa đạn đạo bay qua vùng trời Đài Loan, đồng thời nhiều lần cho máy bay, tàu chiến vượt đường trung tuyến eo biển Đài Loan.

Chính quyền Tổng thống Biden khẳng định vẫn tôn trọng nguyên tắc “Một Trung Quốc”, cũng như nhiều cam kết trước đó giữa các bên trong vấn đề Đài Loan. Chuyến thăm của bà Pelosi được mô tả là quyết định riêng của nhánh lập pháp, không phản ánh thay đổi trong chính sách đối ngoại nhiệm kỳ Biden.

Tuy nhiên, Mỹ trong vài năm qua đã có nhiều bước ủng hộ chính quyền lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, khiến Trung Quốc phản ứng quyết liệt. Trung Quốc gần đây liên tục cho máy bay áp sát hòn đảo nhằm gửi thông điệp răn đe, có giai đoạn gần như diễn ra hàng ngày.

Singapore là một trong những nước có tiếng nói mạnh mẽ nhất trong kêu gọi Mỹ – Trung đánh một cuộc đụng độ có thể leo thang và ảnh hưởng đến các quốc gia khác trong khu vực. Quốc đảo coi Trung Quốc là đối tác thương mại hàng đầu, nhưng cũng ủng hộ hiện diện mạnh mẽ của Mỹ trong khu vực.