Myanmar bắt cựu đại sứ Anh

Người phát ngôn chính quyền quân sự Myanmar hôm qua thông báo cựu đại sứ Anh Vicky Bowman cùng chồng Htein Lin đang chịu cáo buộc vi phạm luật nhập cư khi lưu trú không đúng địa chỉ khai báo. Hai người bị bắt khi đang ở nhà riêng ở thành phố Yangon và đã bị chuyển đến nhà tù Insein.

Bowman, 56 tuổi, giữ chức đại sứ Anh tại Myanmar giai đoạn 2002-2006. Bà hiện là giám đốc Trung tâm Kinh doanh Trách nhiệm Myanmar (MCRB), một tổ chức phi chính phủ chuyên về xúc tiến thương mại tại quốc gia này. Htein Lin là nghệ sĩ nổi tiếng và từng là tù nhân chính trị giai đoạn 1998-2004, khi quân đội Myanmar nắm quyền.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Anh cho biết giới chức nước này “quan ngại vụ bắt giam một phụ nữ Anh” và đang hỗ trợ lãnh sự. Thông cáo không nêu tên người bị bắt.

Theo Mark Farmaner, giám đốc một tổ chức về nhân quyền Myanmar, bà Vicky Bowman không có thiện cảm với chính quyền quân sự nhưng “đủ cẩn trọng để không bao giờ công khai bình luận công kích quân đội”. Ông lưu ý bà Bowman từng phản đối một số lệnh trừng phạt nhắm vào quân đội Myanmar, do đó quyết định của Nawpyidaw lần này khiến ông bất ngờ.

Farmaner lo ngại chính quyền quân sự Myanmar đang chọn chiến lược “ngoại giao con tin” và bà Bowman bị bắt nhằm gây áp lực lên chính phủ Anh.

Tổ chức Quan sát Nhân Quyền (HRW) cho rằng vụ bắt giam Vicky Bowman và Htein Lin ở Myanmar là diễn biến “gây phẫn nộ và không thể chấp nhận được”.

Hai vợ chồng cựu đại sứ Anh dự kiến trình diện trước tòa ngày 6/9.

Vụ bắt giam có khả năng khiến chính quyền quân sự Myanmar chịu sức ép lớn hơn từ dư luận quốc tế, vốn ngày càng tăng sau cuộc đảo chính lật đổ chính quyền dân cử của bà Aung San Suu Kyi tháng 2/2021.

Quân đội Myanmar cho rằng thay đổi chế độ là quyết định chính đáng vì chính quyền tiền nhiệm gian lận bầu cử. Các tướng Myanmar hứa xây dựng lộ trình tổ chức tổng tuyển cử mới để khôi phục chính quyền dân cử, nhưng chưa có bất kỳ kế hoạch bầu cử nào trong tương lai gần được ấn định thời gian.

Anh là một trong những nước quyết liệt nhất trong chỉ trích chính quyền quân sự Myanmar. Ngày 25/8, Anh áp thêm lệnh trừng phạt những công ty có liên hệ với quân đội Myanmar.

Pete Vowles, cựu đại biện lâm thời của Anh tại Myanmar, tháng trước thông báo ông bị chính quyền quân sự gây áp lực rời khỏi nước này sau khi từ chối công nhận tính chính danh của cuộc chính biến năm ngoái.