Mặc kệ nắng nóng càn quét, vì sao nhiều người Châu Âu vẫn giữ tâm lý ‘chán ghét’ điều hòa nhiệt độ?

Trong đợt nắng nóng ở châu Âu vào tháng trước, cửa hàng quần áo của Floriana Peroni tại Rome (Ý) đã phải đóng cửa trong một tuần. Theo đó, việc kinh doanh của Floriana Peroni đã bị gián đoạn do sự xuất hiện của một chiếc xe tải chở máy phát điện đỗ phía trước mặt tiền cửa hàng. Nó được sử dụng để cung cấp điện cho cả khu phố ở trung tâm thủ đô nước Ý, vốn đang rơi vào cảnh mất điện do nhiệt độ tăng cao.

Tình trạng quá tải gây mất điện không chỉ diễn ra gần khu phố trung tâm Campo de Fiori, nơi Peroni đặt cửa hàng quần áo, mà còn xuất hiện ở những nơi khác ở thủ đô của Ý.

Khi đó, nhiệt độ ngoài trời tại thủ đô Rome đã lên tới 40 độ C – trùng với thời điểm nước Ý tiêu thụ lượng điện gần chạm ngưỡng kỷ lục. Chỉ tính riêng ngày 19/7, lượng điện năng tiêu thụ trên toàn nước Ý đạt mức tải cao nhất, hơn 59 gigawatt, chỉ kém một chút so với kỷ lục được lập vào tháng 7/2015.

Tuy nhiên, giống như nhiều người dân Rome khác, bản thân Peroni không lắp đặt điều hòa nhiệt độ trong nhà hay cửa hàng của cô. Người dân thành phố này thường hay chờ đợi những làn gió mát lạnh thổi từ Địa Trung Hải để giảm nhiệt vào ban đêm. Tuy nhiên, những cơn gió này rút cục không thể giúp ích một cách thường xuyên.

“Cùng lắm thì chúng tôi bật quạt,” Peroni nói. “Chúng tôi nghĩ như vậy là đủ. Chúng tôi chịu đựng được cái nóng”

Ở châu Âu, những người từng có quan điểm như cô Peroni không hiếm gặp. Theo đó, người dân tại châu lục này thể hiện sự ‘chán ghét’ các tòa nhà được làm mát quá mức của Mỹ, vốn được giữ ở nhiệt độ tựa như một kho thịt đông lạnh.

Tại những nơi này, một luồng không khí lạnh từ trong tòa nhà có thể thổi đến tận vỉa hè thành phố khi ai đó đến hoặc rời khỏi, đồng thời cũng là nơi những người sống hoặc làm việc trong tòa nhà phải mặc áo len vào giữa cao điểm nắng nóng mùa hè.

Ngược lại, các nhà tổ chức sự kiện ở châu Âu có thể cung cấp cho người dân quạt cầm tay nếu các sự kiện được dự đoán là quá nóng. Người mua sắm có thể đổ mồ hôi trong các cửa hàng tạp hóa vốn không lắp đặt điều hòa, trong khi các rạp chiếu phim chưa chắc đã lắp đặt hệ thống kiểm soát nhiệt độ. Thực khách khi dùng bữa buổi tối tại nhà hàng thường chọn bàn bên ngoài để tránh không khí ngột ngạt bên trong, khi những nơi này hiếm khi lắp đặt điều hòa nhiệt độ.

Cuối cùng, nhiều người ở châu Âu phản đối điều hòa nhiệt độ do lo ngại về chi phí điện năng và tác động tới môi trường, thậm chí ái ngại điều hòa có thể gây các vấn đề sức khỏe như cảm lạnh, đau cứng cổ.

Khi điều hòa nhiệt độ trở thành văn hóa mới ở Châu Âu

Tuy nhiên, trong bối cảnh nhiệt độ toàn cầu đăng tăng cao, tỷ lệ lắp đặt điều hòa tại châu Âu đã tăng từ 10% năm 2000 lên 19% vào năm ngoái, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế. Đây được coi là sự đảo ngược thú vị, khi từ lâu nay nhiều người dân ở Lục địa già thường có góc nhìn ác cảm với hệ thống làm mát ngốn rất nhiều điện năng.

Tại Ý, doanh số bán máy điều hòa không khí đã tăng từ 865.000 chiếc một năm vào năm 2012 lên 1,92 triệu chiếc vào năm 2022, chủ yếu dành cho mục đích kinh doanh và không sử dụng cho mục đích dân dụng. Hầu hết các mẫu điều hòa được bán là loại hai chiều, có thể sưởi ấm vào mùa đông. Công dụng kép đó thu hút người tiêu dùng.

Pháp, nơi có dân số đông hơn so với Ý, doanh số bán điều hòa lại thấp hơn, chỉ khoảng 1 triệu chiếc mỗi năm. Điều hòa nhiệt độ rất hiếm ở Pháp, cho đến khi một đợt nắng nóng năm 2003 giết chết nhiều người, chủ yếu là người già. Tuy nhiên, hầu hết căn hộ, nhà riêng cũng như nhiều nhà hàng và cơ sở kinh doanh đều không có máy lạnh.

Tại Tây Ban Nha, một quốc gia có truyền thống nghiêng về việc sử dụng quạt và rèm để che nắng, bất chấp những lo ngại về chi phí năng lượng, điều hòa không khí đang nhanh chóng chinh phục các gia đình. Một nghiên cứu của Đại học Ca’ Foscari dự đoán rằng một nửa số hộ gia đình Tây Ban Nha sẽ có điều hòa vào năm 2040, tăng từ mức chỉ 5% vào năm 1990.

Tuy nhiên, việc lắp đặt điều hòa tại đây cũng mang tới nhiều nỗi phiền phức với hàng xóm, vốn phàn nàn về tiếng ồn và hơi nóng phát ra khi thiết bị này hoạt động

Theo một nghiên cứu tại Đại học Ottawa ở Canada, điều hòa không khí là chìa khóa cho những người lớn tuổi trong điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt, giúp giảm bớt các bệnh lý liên quan tới tim mạch trong đợt nắng nóng 37 độ C.

Nhưng ngay cả ở các quốc gia như Síp, nơi sóng nhiệt 40 độ C đã diễn ra thường xuyên, việc sử dụng điều hòa không khí lâu dài không phải là một lựa chọn hợp lý đối với nhiều người cao tuổi sống bằng thu nhập cố định.

Nhiều người trên quốc đảo Địa Trung Hải hạn chế sử dụng điều hòa vào những thời điểm nóng nhất trong ngày. Đôi khi, toàn bộ gia đình sinh hoạt trong một phòng duy nhất để tiết kiệm điện.

Ở tuổi 83, bà Angeliki Vassiliou nghĩ về hóa đơn tiền điện của bản thân và các thế hệ tương lai trước khi nhấn nút “bật” trên điều khiển điều hòa.

“Thật vô ích khi lãng phí năng lượng. Lãng phí là không công bằng,” bà Vassiliou nói. “Lãng phí bất kỳ nguồn tài nguyên nào là sai, bởi vì điều gì sẽ xảy ra với hành tinh của chúng ta vì tất cả sự lãng phí này?”

Tham khảo ABC News