Thổ Nhĩ Kỳ tố Hy Lạp đưa thiết giáp lên đảo tranh chấp

Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ ngày 26/9 triệu đại sứ Hy Lạp tại Ankara để yêu cầu nước này “ngừng các hành động vi phạm” và tôn trọng tình trạng phi quân sự hóa của các đảo trên biển Aegean, hãng thông tấn Anadolu cho hay.

Động thái diễn ra sau khi các nguồn tin an ninh Thổ Nhĩ Kỳ cuối tuần qua chia sẻ ảnh chụp từ trên không cho thấy các tàu vận tải chở đầy thiết giáp Mỹ cập cảng hai hòn đảo tranh chấp Lesbos và Samos trên biển Aegean, cách không xa bờ biển Thổ Nhĩ Kỳ.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng gửi công hàm tới đại sứ quán Mỹ ở Ankara, thông báo với Washington rằng “vũ khí của nước này không nên được sử dụng trong các hành vi vi phạm” vị thế phi quân sự hóa của các hòn đảo. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan còn cáo buộc Hy Lạp “khiêu khích” và “chơi trò mạo hiểm”.

Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ, hai quốc gia thành viên NATO, nhiều năm qua đã tranh chấp về biên giới biển cùng quyền thăm dò năng lượng ở biển Aegean và đông Địa Trung Hải.

Nguồn tin ngoại giao Hy Lạp cho biết nước này bác bỏ mọi cáo buộc “hoàn toàn vô căn cứ và không phù hợp với luật pháp quốc tế” của Thổ Nhĩ Kỳ. Nguồn tin cho biết thêm đại sứ Hy Lạp Christodoulos Lazaris đã gửi thư tới Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres để bày tỏ quan điểm của Athens.

Mỹ chưa bình luận về thông tin trên.

Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần cáo buộc Hy Lạp chiếm các đảo tranh chấp ở biển Aegean. Hy Lạp trong khi đó tố Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành hàng trăm cuộc triển khai quân sự bất hợp pháp trên đảo.

Hy Lạp đã đệ đơn khiếu nại lên Liên minh châu Âu (EU), NATO và Liên Hợp Quốc sau khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ hồi đầu tháng này ám chỉ có thể mở hoạt động quân sự ở biển Aegean.

Ông Erdogan hôm 26/9 tiếp tục tố Hy Lạp từ chối các cuộc đàm phán ngoại giao với Thổ Nhĩ Kỳ, tuyên bố Ankara sẽ sử dụng “mọi công cụ cần thiết” để bảo vệ “quyền và lợi ích của đất nước” trước Hy Lạp.

Căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp gần đây gia tăng, liên quan các quần đảo phía đông biển Aegean. Số phận các quần đảo được định đoạt sau Chiến tranh Balkan 1912-1913 bởi các thỏa thuận giữa 6 bên gồm Áo – Hung, Anh, Pháp, Nga, Italy và Đức. Các cường quốc châu Âu năm 1914 quyết định các quần đảo sẽ thuộc chủ quyền của Hy Lạp, chứ không phải Thổ Nhĩ Kỳ.

Chính quyền Erdogan lập luận các quần đảo trên biển Aegean được trao cho Hy Lạp theo hiệp ước năm 1923 và năm 1947 với điều kiện Athens không quân sự hóa khu vực, vì chúng nằm gần đất liền Thổ Nhĩ Kỳ.