“Chúng tôi có danh sách những người liên quan”, cố vấn tổng thống Ukraine Mikhailo Podolyak nói trong cuộc phỏng vấn được tờ Blick của Thụy Sĩ đăng ngày 27/9. “Chúng tôi đang đề cập đến hàng trăm cộng tác viên. Họ sẽ bị truy tố vì tội phản quốc và đối mặt án tù ít nhất 5 năm”.
Ông Podolyak cho biết những người Ukraine “bị buộc phải bỏ phiếu sẽ không lĩnh án phạt”. Các quan chức Ukraine cáo buộc thùng phiếu được đưa tới từng nhà và “dân chúng bị cưỡng chế bỏ phiếu trước lực lượng an ninh do Nga hậu thuẫn”.
Nga chưa bình luận về thông tin của cố vấn tổng thống Ukraine.
Giới chức do Nga bổ nhiệm tại các tỉnh Kherson, Luhansk, Donetsk và Zaporizhzhia, chiếm khoảng 15% diện tích Ukraine, tổ chức trưng cầu dân ý về sáp nhập vào Nga ngày 23-27/9. Nếu đủ phiếu thuận, quốc hội Nga có thể thông qua tiến trình sáp nhập trong vài ngày tới.
Bộ Quốc phòng Anh nhận định Tổng thống Vladimir Putin có thể thông báo sáp nhập các vùng lãnh thổ Ukraine trong bài phát biểu trước quốc hội ngày 30/9. Trong khi đó, Ukraine và phương Tây cáo buộc cuộc trưng cầu dân ý là “dàn dựng” và tuyên bố không công nhận kết quả.
Phe ly khai ở Donetsk thông báo 86,89% số cử tri đi bầu, tỷ lệ tại tỉnh Donetsk, Zaporizhia và Kherson lần lượt là 83,61%, 66,43% và 63,58%.
Nga đang kiểm soát hầu hết tỉnh Lugansk, Kherson, 73% tỉnh Zaporizhzhia và 60% tỉnh Donetsk. Tính đến tháng một, khoảng 1,4 triệu người sống tại Lugansk, 2,2 triệu ở Donetsk, hơn một triệu ở Kherson và 1,6 triệu ở Zaporizhzhia. Sau khi chiến sự nổ ra, nhiều người dân đã di tản đến các vùng khác trong nước và ra nước ngoài.
Trước khi các cuộc trưng cầu bắt đầu, chính quyền thân Nga tại Kherson nói rằng 750.000 người tham gia bỏ phiếu. Zaporizhzhia cũng đưa ra con số tương tự. Donetsk nói họ đã in 1,5 triệu phiếu.
Ủy ban Bầu cử Trung ương Nga (CEC) hôm 25/9 cho hay hơn 100 quan sát viên quốc tế từ 40 nước tham gia giám sát các cuộc trưng cầu dân ý tại 4 vùng lãnh thổ ở Ukraine. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói việc sáp nhập vào Nga là vấn đề do người dân tại các tỉnh của Ukraine tự quyết.
Hơn 8 năm trước, chính quyền bán đảo Crimea ngày 16/3/2014 tổ chức trưng cầu dân ý và sau đó thông báo 97% cử tri đồng ý ly khai khỏi Ukraine để sáp nhập vào Nga. Thỏa thuận sáp nhập được ký kết với Nga vào ngày 18/3/2014, ba ngày sau đó hạ viện Nga thông qua đạo luật hiện thực hóa thỏa thuận này.
Nguyễn Tiến (Theo Reuters, TASS)
Để lại một phản hồi