Bên trong phòng khám nạn nhân động đất ở Afghanistan

“200 trong số 500 bệnh nhân được chuyển đến đây từ sáng đã không qua khỏi”, Muhammad Gul, nhân viên phòng khám Trung tâm Y tế Toàn diện ở huyện Gyan, nói hôm 24/6. Cơ sở y tế này có 5 giường bệnh, nhưng chúng đã bị tàn phá nặng nề sau trận động đất 5,9 độ.

“Tất cả phòng của cơ sở bị phá hủy”, ông Gul cho hay, nói thêm rằng một chiếc trực thăng đã chở số ít bệnh nhân từ vùng hẻo lánh của tỉnh Paktika đến các thành phố lớn để điều trị, trong khi ông cùng một bác sĩ khác đang nỗ lực chữa trị cho những bệnh nhân không có nơi nào để đi tại phòng khám gần như lộ thiên sau trận động đất.

Máy phát điện chỉ cung cấp được nguồn năng lượng hạn chế, nguồn lực hỗ trợ từ các tỉnh khác vẫn chưa đến, trong khi người bị thương liên tục được chuyển đến. “Hàng chục người cần trợ giúp y tế khẩn, họ khó qua khỏi đêm nay”, ông Gul cập nhật tình hình.

Huyện Gyan thuộc tỉnh Paktika là một trong những nơi chịu thiệt hại nặng nề nhất trong trận động đất hôm 22/6. Truyền thông nhà nước Afghanistan hôm qua đưa tin số người thiệt mạng đã tăng lên 1.150 người.

Các cơ quan quốc tế đã thành lập phòng khám tại huyện Gyan vài năm trước, với mục đích điều trị bệnh nhẹ hoặc chuyển tiếp bệnh nhân tới các bệnh viện ở thành phố lớn. Phòng khám không có bộ phận cấp cứu.

Kể từ khi Taliban lên nắm quyền hồi tháng 8/2021, nhiều cơ quan viện trợ quốc tế đã rời Afghanistan, khiến hệ thống y tế phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt vật tư, nhân sự trầm trọng. Trước đó, khả năng ứng phó với thiên tai của hệ thống phản ứng khẩn cấp ở nước này đã rất hạn chế, chỉ có vài máy bay và trực thăng trực sẵn.

Một tình nguyện viên giấu tên cho biết khi lãnh đạo Taliban tới thăm hiện trường thảm kịch tại Gyan, người dân đã hét lớn và yêu cầu ông này rời đi.

“Taliban không có khả năng đối phó với thảm họa này”, tình nguyện viên cho biết. “Chúng tôi cũng không thể hy vọng vào sự trợ giúp từ quốc tế. Thế giới đã lãng quên Afghanistan”.

Paktika cũng ghi nhận tình trạng thiếu thuốc giảm đau, kháng sinh trầm trọng, theo giới chức y tế tỉnh.

Bác sĩ tại phòng khám kể chuyện một người cha bị gãy xương lồng ngực, liên tục khóc lóc hỏi về tình hình người thân. “Anh ấy nói cứ để anh ấy chết nếu gia đình không còn sống”, bác sĩ chia sẻ, nói thêm rằng hầu hết bệnh nhân là nam giới, vì sức phụ nữ và trẻ em khó có thể thoát khỏi đống đổ nát.

Một số trẻ em có mặt tại phòng khám mà không có cha mẹ đi cùng, trong đó có cậu bé 8 tuổi bị thương nặng. “Cậu bé cầu xin mọi người đến giúp đỡ bố mẹ và anh chị em còn mắc kẹt trong nhà”, bác sĩ nói. “Sau khi nghe được ai đó nói với tôi rằng họ đều đã chết, cậu khóc òa và ngất đi”.

Không có nhân viên cứu trợ chính thức nào có mặt, nhưng người dân từ các khu vực lân cận đang kéo đến phụ giúp các nỗ lực giải cứu. Một tình nguyện viện cho biết anh đã tìm thấy 40 thi thể từ sáng, chủ yếu là trẻ nhỏ.

Ngay cả đối với những người sống sót, tương lai trước mắt cũng thật ảm đạm. “Chúng tôi thậm chí không có nước sạch để rửa vết thương, trong khi thời tiết cực kỳ nóng”, bác sĩ cho biết. “Thảm kịch nhiễm trùng sẽ tới không lâu nữa”.