Nga cảnh báo thỏa thuận ngũ cốc với Ukraine sụp đổ

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Andrei Rudenko hôm nay cho biết các chuyến hàng ngũ cốc đầu tiên từ Ukraine sẽ sớm được rời cảng và ông hy vọng thỏa thuận ngũ cốc do Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian sẽ được duy trì.

Tuy nhiên, ông cảnh báo thỏa thuận có thể gặp vấn đề và sụp đổ nếu những trở ngại đối với xuất khẩu nông sản của Nga không được tháo gỡ đồng thời với việc vận chuyển ngũ cốc Ukraine, do hai văn kiện được ký cùng lúc.

”Chúng tôi luôn hy vọng điều tốt đẹp nhất và mong muốn các đối tác sẽ thực hiện cả hai thành phần của thỏa thuận, gồm điều khoản xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine cũng như dỡ bỏ các hạn chế đối với xuất khẩu lương thực của Nga”, ông lưu ý.

Hơn 20 triệu tấn ngũ cốc Ukraine đang mắc kẹt tại các kho chứa do Biển Đen bị phong tỏa và con số này có thể tăng gấp nhiều lần vào vụ thu hoạch sắp tới. Nga và Ukraine cáo buộc lẫn nhau rải thủy lôi trên biển khiến tàu hàng không thể tiếp cận các cảng trong khu vực.

Với vai trò trung gian của Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc, thỏa thuận ngũ cốc được Nga và Ukraine ký ngày 22/7 tại thành phố Istanbul. Theo thỏa thuận, nhóm gồm các nhân viên Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và Liên Hợp Quốc sẽ giám sát hoạt động chất hàng lên tàu tại cảng của Ukraine, trước khi chúng đi qua tuyến đường được vạch sẵn trên Biển Đen để qua eo biển Thổ Nhĩ Kỳ và xuất khẩu ra thế giới.

Nga cam kết không tấn công bất cứ tàu hàng hoặc cảng nào tham gia sáng kiến vận chuyển ngũ cốc, đổi lại các mặt hàng lương thực của nước này cũng được dỡ bỏ hạn chế để xuất khẩu ra nước ngoài.

Một ngày sau khi thỏa thuận được ký kết, Nga phóng tên lửa tấn công cảng Odessa, nói rằng họ nhắm vào kho chứa tên lửa Harpoon và một tàu quân sự của Ukraine. Moskva khẳng định đây là cuộc tấn công chính xác cao nhằm vào mục tiêu quân sự, không ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu ngũ cốc từ cảng này.

Trong khi đó, Ukraine nói rằng vụ tập kích của Nga không gây thiệt hại nghiêm trọng cho hạ tầng của cảng Odessa, song địa điểm trúng tên lửa là một trạm nhiên liệu và một kho chứa ngũ cốc. Tình báo Anh nhận định không có dấu hiệu cho thấy Nga bắn vào tàu chiến cùng các mục tiêu quân sự Ukraine khi tấn công cảng Odessa.

Guy Platten, tổng thư ký Phòng Vận tải biển Quốc tế đại diện các hiệp hội chủ tàu, chiếm khoảng 80% đội tàu buôn trên thế giới, cho biết các tàu vận chuyển ngũ cốc khỏi Ukraine phải đối mặt với nhiều “tình huống bất định” do thủy lôi được rải ở Biển Đen.

“Liệu chúng tôi có thể đảm bảo an toàn cho các thủy thủ không? Điều gì sẽ xảy ra với những bãi thủy lôi? Vì vậy, rất nhiều điều không chắc chắn vào lúc này”, ông cho hay.